Odwój
m (→Zachowanie w odwoju) |
m |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Odwój''' (ang. ''hole'' w znaczeniu ''dziura'', ''towback'' w znaczeniu wracającej wody, ''stopper'', niem. ''Walze''). Miejsce na rzece, za [[próg|progiem]], w którym woda tworzy walec, i jej część przy powierzchni wraca w górę rzeki. Istnieją dwa rodzaje odwojów: o płytkiej oraz o głębokiej cyrkulacji. | '''Odwój''' (ang. ''hole'' w znaczeniu ''dziura'', ''towback'' w znaczeniu wracającej wody, ''stopper'', niem. ''Walze''). Miejsce na rzece, za [[próg|progiem]], w którym woda tworzy walec, i jej część przy powierzchni wraca w górę rzeki. Istnieją dwa rodzaje odwojów: o płytkiej oraz o głębokiej cyrkulacji. | ||
− | == Odwój o płytkiej cyrkulacji == | + | == Rodzaje odwojów == |
+ | === Odwój o płytkiej cyrkulacji === | ||
W odwojach o płytkiej cyrkulacji (ang. ''surface stopper'') woda wypływająca z odwoju znajduje się stosunkowo płytko, praktycznie tuż pod powierzchnią. Taki [[odwój]] może zatrzymać kajakarza lub go wywrócić, natomiast praktycznie zaraz po wywrotce, kajakarz zostaje z odwoju "wyciągnięty" przez wypływającą wodę. | W odwojach o płytkiej cyrkulacji (ang. ''surface stopper'') woda wypływająca z odwoju znajduje się stosunkowo płytko, praktycznie tuż pod powierzchnią. Taki [[odwój]] może zatrzymać kajakarza lub go wywrócić, natomiast praktycznie zaraz po wywrotce, kajakarz zostaje z odwoju "wyciągnięty" przez wypływającą wodę. | ||
− | == Odwój o głębokiej cyrkulacji == | + | === Odwój o głębokiej cyrkulacji === |
Z odwoju o głębokiej cyrkulacji (ang. ''deep re-circulating'') woda wypływa głęboko, i bardzo często odległość, z jakiej wraca woda jest duża. Odwoje takie tworzą się | Z odwoju o głębokiej cyrkulacji (ang. ''deep re-circulating'') woda wypływa głęboko, i bardzo często odległość, z jakiej wraca woda jest duża. Odwoje takie tworzą się | ||
za regularnymi [[próg|progami]] i są bardzo niebezpieczne dla kajakarza. | za regularnymi [[próg|progami]] i są bardzo niebezpieczne dla kajakarza. | ||
Linia 10: | Linia 11: | ||
Szczególnie niebezpieczne są odwoje występujące za [[Sztuczny próg|sztucznymi progami]], gdyż są bardzo regularne. Odwoje występujące za sztucznymi progami nawet o niewielkiej wysokości są bardzo mocne. | Szczególnie niebezpieczne są odwoje występujące za [[Sztuczny próg|sztucznymi progami]], gdyż są bardzo regularne. Odwoje występujące za sztucznymi progami nawet o niewielkiej wysokości są bardzo mocne. | ||
− | == Odwój skośny == | + | === Odwój skośny === |
W przypadku gdy odwój (czy to o płytkiej, czy o głębokiej cyrkulacji) nie jest ustawiony prostopadle do linii nurtu, a pod pewnym kątem, | W przypadku gdy odwój (czy to o płytkiej, czy o głębokiej cyrkulacji) nie jest ustawiony prostopadle do linii nurtu, a pod pewnym kątem, | ||
mówimy że jest to odwój skośny. Kajakarz ustawiony w takim odwoju bokiem jest przesuwany przez wodę w tą stronę, która znajduje się | mówimy że jest to odwój skośny. Kajakarz ustawiony w takim odwoju bokiem jest przesuwany przez wodę w tą stronę, która znajduje się | ||
w dole rzeki, dzięki czemu dużo łatwiej taki odwój opuścić. | w dole rzeki, dzięki czemu dużo łatwiej taki odwój opuścić. | ||
− | == Odwoje uśmiechnięte i smutne == | + | === Odwoje uśmiechnięte i smutne === |
''Uzupełnić'' | ''Uzupełnić'' | ||
− | == Podwójna cyrkulacja w odwoju == | + | === Podwójna cyrkulacja w odwoju === |
Niektóre odwoje tworzą się za progami, które są także podmyte od strony odwoju. Może to spowodować bardzo niebezpieczne zjawisko podwójnej cyrkulacji (ang. ''double re-circulating'') - z jednej strony woda cyrkuluje w nim jak w normalnym [[#Odwój o głębokiej cyrkulacji|odwoju o głębokiej cyrkulacji]], a z drugiej, od strony podmytej skały, pojawia się dodatkowa cyrkulacja, która może spowodować wciśnięcie kajakarza pod podmytą skałę. | Niektóre odwoje tworzą się za progami, które są także podmyte od strony odwoju. Może to spowodować bardzo niebezpieczne zjawisko podwójnej cyrkulacji (ang. ''double re-circulating'') - z jednej strony woda cyrkuluje w nim jak w normalnym [[#Odwój o głębokiej cyrkulacji|odwoju o głębokiej cyrkulacji]], a z drugiej, od strony podmytej skały, pojawia się dodatkowa cyrkulacja, która może spowodować wciśnięcie kajakarza pod podmytą skałę. | ||
Wersja z 20:21, 20 paź 2008
Odwój (ang. hole w znaczeniu dziura, towback w znaczeniu wracającej wody, stopper, niem. Walze). Miejsce na rzece, za progiem, w którym woda tworzy walec, i jej część przy powierzchni wraca w górę rzeki. Istnieją dwa rodzaje odwojów: o płytkiej oraz o głębokiej cyrkulacji.
Spis treści |
Rodzaje odwojów
Odwój o płytkiej cyrkulacji
W odwojach o płytkiej cyrkulacji (ang. surface stopper) woda wypływająca z odwoju znajduje się stosunkowo płytko, praktycznie tuż pod powierzchnią. Taki odwój może zatrzymać kajakarza lub go wywrócić, natomiast praktycznie zaraz po wywrotce, kajakarz zostaje z odwoju "wyciągnięty" przez wypływającą wodę.
Odwój o głębokiej cyrkulacji
Z odwoju o głębokiej cyrkulacji (ang. deep re-circulating) woda wypływa głęboko, i bardzo często odległość, z jakiej wraca woda jest duża. Odwoje takie tworzą się za regularnymi progami i są bardzo niebezpieczne dla kajakarza.
Szczególnie niebezpieczne są odwoje występujące za sztucznymi progami, gdyż są bardzo regularne. Odwoje występujące za sztucznymi progami nawet o niewielkiej wysokości są bardzo mocne.
Odwój skośny
W przypadku gdy odwój (czy to o płytkiej, czy o głębokiej cyrkulacji) nie jest ustawiony prostopadle do linii nurtu, a pod pewnym kątem, mówimy że jest to odwój skośny. Kajakarz ustawiony w takim odwoju bokiem jest przesuwany przez wodę w tą stronę, która znajduje się w dole rzeki, dzięki czemu dużo łatwiej taki odwój opuścić.
Odwoje uśmiechnięte i smutne
Uzupełnić
Podwójna cyrkulacja w odwoju
Niektóre odwoje tworzą się za progami, które są także podmyte od strony odwoju. Może to spowodować bardzo niebezpieczne zjawisko podwójnej cyrkulacji (ang. double re-circulating) - z jednej strony woda cyrkuluje w nim jak w normalnym odwoju o głębokiej cyrkulacji, a z drugiej, od strony podmytej skały, pojawia się dodatkowa cyrkulacja, która może spowodować wciśnięcie kajakarza pod podmytą skałę.
Zachowanie w odwoju
Kajakarz zatrzymany w odwoju zostaje w nim ustawiony bokiem. Aby utrzymać się w odwoju, należy utrzymać przechył w taki sposób, aby woda spadająca z progu wpadała pod dno kajaka. Bardzo często do utrzymania się na takim przechyle konieczne jest założenie podpórki po drugiej stronie (w dół rzeki).
Najbardziej praktyczną podpórką w odwoju jest niska podpórka, ze względu na fakt, iż pozwala ona na manewrowanie wiosłem. Założenie głębokiej podpórki powoduje, iż wiosło zostaje unieruchomione pod wodą i kajakarz nie jest w stanie robić nic więcej, niż utrzymanie przechyłu, aż do momentu opadnięcia z sił.
Wyjście z odwoju
Jeśli odwój nie jest całkiem regularny, w niektórych miejscach pojawiają się języki wypływającej wody. W takim wypadku należy starać się dowiosłować do takiego języka, i za jego pomocą kajakarz zostaje wyciągnięty z odwoju. W przypadku odwojów regularnych możliwe jest wyjście za pomocą zatopienia rufy lub dziobu. W tym celu należy obrócić kajak prostopadle do linii odwoju tak, aby spadająca woda zalała rufę lub dziób kajaka i wcisnęła ją pod wodę. Dzięki temu kajak może zostać wypchnięty w dół rzeki, za linię odwoju.
Wywrotka w odwoju
Nieutrzymanie przechyłu w odwoju powoduje, że spadająca z góry woda przylewa kokpit kajaka i kajak zostaje wywrócony. Aby wykonać wtedy eskimoskę, należy wykonać ją tak, aby wstawać po przeciwnej stronie, niż spadająca woda. Dzięki temu do podniesienia kajaka wykorzystywana jest siła odwoju. Wstanie w przeciwną stronę nie jest możliwe, gdyż uniemożliwia to spadająca z progu woda.
Pomoc osobie w odwoju
Zobacz także
To jest tylko zalążek artykułu. Jeśli potrafisz, rozbuduj go. |